Hart- en vaatziekten bij vrouwen: signalen om te (her)kennen
Veel vrouwen hebben het wel eens gehoord: hart- en vaatziekten kunnen zich bij hen anders uiten dan bij mannen. Als je dan bedenkt dat er iedere dag 300 vrouwen in het ziekenhuis terechtkomen met hart- en vaatproblemen, is het goed om te weten waar je als vrouw zoal op moet letten.
Hartinfarct
Iedere dag overlijden er in Nederland 105 mensen aan een hart- of vaatziekte: 50 mannen en 55 vrouwen*. Bij vrouwen zijn de signalen van hart- en vaatziekten niet altijd even duidelijk als bij mannen. Zo hebben mannen bij een hartinfarct bijvoorbeeld vaker last van drukkende pijn op de borst, en vrouwen juist van pijn in de maag, kaak of schouder. Andere vage klachten die bij vrouwen op een hartinfarct kunnen wijzen, zijn:
- kortademigheid;
- angst of onrust;
- duizeligheid;
- extreme vermoeidheid, en;
- een versnelde ademhaling.
Maar: het kan ook zijn dat er wél hele duidelijke, opvallende signalen zijn:
- drukkende pijn op de borst;
- uitstraling naar arm, schouder, kaak of maag,;
- zweten, en;
- misselijkheid.
Vernauwingen van de vaten
Ook vernauwingen in de bloedvaten van het hart kunnen bij vrouwen andere symptomen geven dan bij mannen. Zo hebben vrouwen vaker problemen in de kleine bloedvaten die vertakken van de kransslagaders in het hart. Bij mannen zijn het vaak juist de kransslagaders zelf. De kransslagaders geven het hart zuurstof. Vrouwen die vernauwingen hebben in de kleine bloedvaten van het hart, hebben vaak last van:
- pijn op de borst;
- kortademigheid;
- vermoeidheid;
- hartkloppingen, en;
- slaapproblemen.
Onder invloed van hormonen, het weer en bijvoorbeeld stress zijn de klachten meestal iedere dag wisselend. De symptomen duren meestal langer dan 10 minuten en steken vooral de kop op bij dagelijkse activiteiten. Problemen aan de kransslagaders in het hart doen zich juist vaak voor bij grotere inspanning.
Oestrogeen en de overgang
Een ander verschil tussen hart- en vaatziekten bij mannen en vrouwen: het moment waarop de klachten zich voor het eerst laten zien. Bij vrouwen is dat gemiddeld 7 jaar later dan bij mannen. Dat heeft onder meer te maken met het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Dit hormoon beschermt de binnenkant van bloedvaten, bijvoorbeeld tegen schade door een hoog cholesterol of een hoge bloeddruk. Zodra vrouwen in de overgang komen, neemt de hoeveelheid oestrogenen af, en daarmee dus ook de beschermende werking. Omdat ook de bloeddruk na de overgang stijgt en vet zich vanaf dan meer op de buik ophoopt, neemt de kans op hart- en vaatziekten ineens sneller toe dan voorheen. Voor vrouwen in de overgang of vrouwen die vóór hun 40ste in de overgang zijn gekomen, geldt dan ook: zij lopen een verhoogd risico op een hart- of vaatziekte.
Zwangerschap en menstruatie
Naast vrouwen in de overgang zijn ook sommige vrouwen die ooit zwanger zijn geweest een risicogroep voor hart- en vaatziekten. Het gaat dan om vrouwen die tijdens een zwangerschap een hoge bloeddruk hebben gehad, zwangerschapsdiabetes of het HELPP-syndroom. Dit syndroom staat ook wel bekend als zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie. Daarnaast wordt er dankzij onderzoek steeds meer duidelijk dat ook de menstruatie een link heeft met het ontstaan van hart- en vaatziekten. Uit een kleine onderzoeksgroep is gebleken dat vrouwen gevoeliger zijn voor een hartinfarct tijdens hun menstruatie dan tijdens andere dagen van de maand. Wetenschappers doen hier nog verder onderzoek naar.
Wanneer medische hulp?
Herken je klachten die kunnen wijzen op hart- en vaatziekten of zit je in een risicogroep? Neem dan contact op met je huisarts. Veel hart- en vaatziekten zijn tegenwoordig goed te behandelen door specialisten in het ziekenhuis.
Lees meer over hartaanval, of vind de beste zorg bij hart- en vaatziekten en vergelijk ziekenhuizen waar je terechtkunt voor je behandeling.
*Bron: Hartstichting